Из биографии Гурджибети / Гуржибекова Блашка Майрансауовича - основоположника дигорской художественной литературы.
Фатима Гурджибети.
6. Письма. (Продолжение)
Дорогая мама!
Я пишу бесчетно письма и послал уже три телеграммы, а вы мне не пишете ничего. Неужели же вам не жалко меня? Кроме Заурбека и меня, все получают письма, а мы с ним до сих пор не получили ни одного письма из дому... и у него и у меня семьи и, стало быть, есть о ком думать. Думаю, что следовало бы нам писать и чаще. Ну хоть по одному письму в неделю. Мы все живы и здоровы. Побывали в двух боях и наши Уашкерги и Никкола хранят нас. Вообще, как и раньше писал, опасаться за нас не нужно. Японцы скверно стреляют. В последнем бою с Хабатом Машуковским мы были в одном месте. Нас было 8 человек. Под одним казаком убита лошадь, а Хабату пуля попала в шашку. И раныле с Хабатом пришлось нам быть вместе. За первое дело его представили к кресту, а за второе мы все хлопочем о представлении его в прапорщики. Он молодец. Передайте обо всем этом Аминату — ей будет очень приятно.
Мы все здоровы и телом и духом. Сухари, которые вы мне насушили на дорогу, мы начали кушать только сегодня и, стало быть, и не голодны. Ради Бога, пишите чаще письма. Поклон от нас всех всем.
Любящий тебя Блашка.
Вот адрес: В дейстующую армию, Отряд Мищенко, Сунженский полк и мне.
29 мая, Ляоянь
((1905 г.))
Дорогая Надя!
Получил твое письмо. Радуюсь здоровию. Я сам, друг мой, знал, что нужно было мне послать вам денег для приведения меня в полную готовность к выступлению в дальний поход, но не было. Нам еще не выдали денег, но я занял в полку и по телеграмме через Байтуганова послал 150 руб., которые теперь вы уже, наверное, получили. Все что мне нужно, я писал в нескольких письмах. Ко всему писанному добавлю еще одно, а именно: сделайте мне подушку для похода, а лучше всего возьму одну их твоих маленьких. Сделай к ней три серых холщовых наволочки. Рубашек шелковых сшейте только 6 штук. Сделайте мне небольшой холщовый мешочек для сахара вместимостыо фунтов в пять; такой же мешочек, только поменьше — для чаю. Шубу сшейте попросторнее на манер черкески и покройте обязательно серым сукном. Это форма. На дорогу мне приготовьте сухарей, только меньше в тесто кладите сахару и яиц, а то слишком бывают приторны.Относительно Федота отвечайте телеграммой: оставлять вам его или взять с собой. Баратову говорил относительно того, чтобы быть ему крестным отцом нашей дочери; он согласен. Далее. Я писал Иналуку относительно лошади; он мне ответил, что дарит мне коня. Спасибо ему, что помог. Интересно, какую только лошадь он мне дарит. Сегодня похоронили мы бедного Иосиф Максимовича. Он умер от кровоизлияния в мозгу. На него предстоящий наш поход так подействовал, что ровно через неделю не стало его. Последний вечер он сидел у нас и слушал мою игру на мандолине, а утром, напившись стакан чаю, незаметно скончался. Царство ему небесное.
Я тебе удивляюсь, что всегда пишешь такие сухие письма. Неужели трудно написать как здоровье детей, а особенно Сослана. Наверное, думаешь, что я не человек, а камень. Кроме того, иногда пишешь, будто кто тебя торопит. По-моему писать нужно обо всем, да побольше. Скажи, пожалуйста, доходят ли до вас мои телеграммы. Не знаю, насколько верно, но здесь уверяют, что письма доходят скорее, чем телеграммы. Мое копченое мясо до сих пор еще держится. Едим его с кашей. Заурбек здоров и по-прежнему жалуется на Меретхан, что она ему так часто и так много пишет. Вчера вечером, не ночью, я видел свой сад. Ну как он из себя? Заменили ли померзшие деревья? Ну пока пусть будет довольно с тебя. Завтра может надумаю еще что-нибудь написать. Где Еличка? Ты спрашиваешь, получил ли Баратов твою поздравительную телеграмму. Получил и благодарит тебя. Я поседел совсем, так что не узнаешь своего дигорона. Хотя я раньше рвался на войну, но теперь страшно бы хотелось скорее уехать отсюда в свой бедный уголок: там отдых, любовь, покой.
Кланяются все наши. Будьте все здоровы и храни вас Бог.
Любящий тебя Блашка.
16-го июня.
Адрес: Действующая армия, Сунженско-Владикавказский казачий полк, мне.
Рукописи Блашка: стихотворения «Фийау» («Пастух»), «Мæлæг æфсæдтон» («Умирающий воин»)
Рукопись словаря.
Рукопись Гуржибекова Блашка «К словарю», (из архива СОИГСИ ф 9. оп 1. ед.хр.11)
7. Дигорско - русский словарь Блашка
(написание соответствует оригиналу рукописи, неразборчивые слова отмечены как «?»)
Стр. 1
1. хелун - идти ехать
2. йирæг - среднего возраста человек
3. дæрдгун — старик
4. кисан — младший (юноша, молодой человек);
5. хелгæ сойнæ – река
6. киндæгутæн хелгæ сойнæ бадаретæ кисантæ — младшие дайте воды лошадям (киндæг – лошадь)
7. куйтæ - огонь
8. куйтæмæ дзорæ, дæртгун - арт басхуайæ заронд
9. гæлиз — котел, кастрюля
10. бахелун- кæнун— поставить (байвæрун)
11. дæрдгунтæ, уæхе бацъундæ-кæнтæ цалæнмæ нæ гæлиз бор кæнуй (фицуй), уалæнмæ
12. рахелун—раесун
13. æскъаун —есть, кушать
16. гьардон — басæ
17. адгийнаг — соль
18. иергутæ — вся компания охотников
19. хæлдзæ йесун — сойнæ есун
20. ницъцъундæ кæнун — ниххуссун
21. рагеун—ишистун
Стр. 2
22. желгæ — арба
23. къæлдæр— дом
24. иважгитæ— быки
25. къæуис — куй
26. æскъауйнаг — пища
27. фæлмæн (? .. жийуинтæ) - жена
28. æгъзæл — фунх фид
29. цæг — колбаса
30. донигъазгæ — кæсалгæ
31. сæттæн – фæрæт
32. цæггæнæн — кард
33. æскъуддзаг —веревка, кишка
34. гургæ — сани
35. хæтæл — ружье
36. хæтæли скъауйнаг — порох
37. нæмуг — фат
38. æзмæнтæг - , тъæфилгъос) — свинья ?
39. чъирæн — къос
40. фæлготæн — цолпи
41. къуæргæ – дзабур
42. рæхæсгæ—æркъе
Стр. 3
8. РЕЛИГИЯ И МИФОЛОГИЯ.
ДИН ÆМА МИФОЛОГИЙ ÆМБÆЛÆГ ДЗУРДТÆ
43. Хуцау – бог
44. Уашгерги - Св. Георгий
45. ? Уашгерги –
46. Бæхти сæр Чесанæ ( Уашгерги)
47. Реком-
48. ? джиуарæ
49. ? Уачелла (ир) –
50. ? ((Дзивгиши)) джиуарæ (в Куртатинском ущелье, около аула? ((Дзивгис))
51. Руни бардуæг (баридауæг) — бог болезней
52. Фонши Фæлвæра – бог скота
53. Хуари Уачилла — бог плодородия (Бор Хуар – Али)
54. ? джиуарæ –
55. ? джиуарæ –
56. Бундор – домовой ( ? )
57. ? –
58. ? джиуарæ –
59. Алаурди –
60. Гъæдæрæхснæг — бог лесов
61. Донбеттир — бог рек и морей
62. Дони кизгуттæ — русалки
63. Курдалæгон — бог кузнечного дела
64. Никкола –
65. Йелйа – бог грома и дождя
Стр. 4
66. Тотур
67. Будури ’зæд – ангел полей
68. Сæри ’зæд — ангел головы (хранитель)
69. Анæгол — бог пчеловодства
70. Гарнæгон — бог маленького ветерка (Зефир)
71. Рæстмæ Баракке — бог предприятия
72. Лимæни джиуарæ — бог дружбы
73. Атинæг – что то иронское
74. Тæтæртуб –
75. Мкалгабуртæ –
76. Фацбадæн –
77. Арви уазд –
78. Æфсати — бог охоты
79. Нæуæг джиуарæ — новый ангел
80. Буркъи –
81. Сафа — бог очага
82. Барастур — бог подземного царства
83. Сурх джиуарæ — бог кори (болезнь)
84. Уор? джиуарæ — бог оспы (болезнь) ((Уорс джиуарæ))
85. Аминон — привратница в подземное царство
86. Хуцауи джиуарæ — божий ангел
87. Гур джиуарæ
88. Уадæ ? йнæ – богиня ?
89. Сурхаг æфшийнæ — божество молочного хозяйства
Стр. 5
90. фадауон — фæсалæ
91. алацæд — уосонгæ
92. æстур цæггæнæн – кинжал
93. æвдозæн — ронæ
94. къембур æвдозæн — хуййи къембур бæттæн
95. листæг—фус (Листæггæс —пастух)
96. халтъасæ — зæнгойнæ
97. уæледаргитæ — платье
98. къæлца — ходæ
99. хелæн — над (дорога)
100. фарнæ схелуй — солнце восходит
101. фарнæ — солнце
102. зæнхонуг фарнæ схелуй—поднимается туман
103. æстæфæнтæ— глаза
104. æвналæнтæ — руки
105. хелæнтæ — ноги
106. игъосæнтæ — уши
107. къæрес — шуба
108. æнцайæн — палка
109. къæндзугин — тускъа
110. къисан – хъибил
стр. 6
111. къæф — мет
112. корæнтæ-æхсæрфæмбæлттæ
113. доцгæ — гъог
114. æгъзæл - тог
115. дæллаггон — æцæгæлон;
116. сорæг – берæгъ
117. гæлижи корæнтæ – щирди къæхтæ, ухст
118. тæхгæ— птица
119. дату́, нихаггин - медведь, мишка
120. хæбæлгьос — заяц
121. сæйгæ нæл – холощёная свинья (куйтæ инæй ку ратонионцæ)
122. къæуисгъæр – лай собак
123. лæкъæф — уаргъ (ноша)
124. лæкъун дон — уæрас
125. фæсгоймаг — иуазæг
126. цъæх чъиргæ — арахъ
127. æвгъæзун - æхснун (кишки)
128. æскъауæнтæ — зубы
129. фæммæтъæл ун — быть убитым
130. кæдзос æгъзæл — фиу
131. багъирнун — спеть
132. сæйæн — листæн
133. байнисан кæнæ — нийæвгæрдæ
134. стæйрон — лæбурдмæ цæун, стæйрони цæун
135. радзоретæ – спойте
136. цъарæ — чехол
137. уинæнтæ — глаза
138. хъалхъос — голова зверя
139. биндзсорæн къæуисæн радтæ — хвост собаке отдай
8. Дигорский толковый словарь, составленный Казбековым Казбеком из архаичных слов, употребляемых в произведениях Блашка.
(из книжного издания произведений Гурджибети Блашка, 1966 г., сост. Казбеков К.)
1. асмæ — ами: уæлдæф
2. æвæлхæн — куд не 'мбæлуй, уотæ
3. æвдулуй цалдæн æ сæти — гъома, цалдæнгæ ма минкъий сувæллон æй, уæдмæ
4. æвзарæй — амæй-ай хуæздæр гъуддаг
5. æвистæй — æнæ бафедгæй
6. æ дзай-дзай — æ рагъи
7. æлдарæй — ами: кадгинæй
8. æмуасæ — æмарази
9. æнæ хатт — æнæ фист
10. æнсарæ — ами: фагæ, берæ
11. æрдгæ / ирдгæ — рæудумгæ
12. æрмæги æхца — къохи æхца
13. æрхунæг /æрхун/ — еске мæтъæлæй имисгæй
14. æфсургъ — хуæрзмуггаг, аргъауи бæх
15. æхсæдуйнаг — искæдзос кæнуйнаг
16. басмахъ — имонау салин къахидарæс
17. балиртæ — кæсалгдзауæнгæнгутæ
18. бастдзæнæй — балæудзæнæй
19. бæлдат — ниббæрæг кæнун
20. бурку — къæсибадæг уоститæ /еу бæрæг афони/ кумæ
21. рандæ уиуонцæ, е
22. бурчитæй калидæ — пурхæнтæй калидæ
23. геун — æнæ архайд ун
24. гирццæ — æндиуд
25. гъæздуг гъæстæй — хуарз дарæстæй хуæрзарæзтæй
26. гъæргæнæг — ами: федеуæг
27. гъизт æй æ суфи — гъизт æй æ думди /думгæ/
28. дигиза — рæвдауæг, исхæссæг, исгъомбæлгæнæг
29. дурæ — тæскъи уесæй тумбулбид; кæсалгæ,
30. кенæ уæрццитæ ахæссунмæ
31. джеген — хъæзæй конд горцъе
32. енчег — йеске хæдзари гъомбæлгæнæг
33. енчегхæссæг — ами: енчег кæми гъомбæл кæнидæ, йеци хæдзарæ
34. еугæрон ма уисæ — хеваст ма уисæ
35. ефтигъд хатæни — фæндури арæзт тæнти
36. зæлдагæ — цилле
37. зæфцæ — æнæргьудийæй, устурзæрдæй
38. ивæрзун — дæхецæн нифс æвæрун
39. иджестæ — дæргъæ барæн къохи æнгулдзитæй
40. иливд — мæгур, æнæбон
41. ирайгæ хатт — рæстмæ балци
42. искæндзæнæн фæлдесонд — ниффинсдзæнæн кадæнгæ
43. ихæши — гъома, даруйнаг
44. камари — силгоймаги æвзестæ /сугъзæрийнæ/ ронæ
45. келбет — лæгигъæдæ
46. кем /æ кеми нæ'й/ — адæймаги мæтъæл уаг
47. кешена /хани кешена/ — уæладзуггун æмæхгæд мæсуг
48. ку хинцай — ку нимайай
49. куд ниррæмон — куд ниббухсон
50. къаршет — силгоймаги астæу æма гурæ æлвасæн фæтæн ронæ
51. къудур — ами: саргъ
52. ма дзорæ жин цъухæй — ма 'лгъетæ
53. ма ниссос уæд — ма нигъгъос уæд
54. ма уæд дин джебæл — ма байрæгæмæ кæнæ
55. мæрдзæстæ /мæрæ/ — гъæди хурфи æрдозæ
56. нади сæр — нади райдайæн
57. намазлæхъ — намаз гæнгæй уæргути буни итауæн горцъе
58. нæма бадумдта æ чирагъ — нæма ниххуссун кодта æ цирагъ
59. нæуæг сæр — нæуæг æмбал царди
60. не'сбеддзæнæй — ами: нæ 'ймæ байгьосдзæнæй
61. ниббадгæй дæ къæши — лæгмæ нæбал æрцæугæй /къæс —хæдзарæ/
62. нæ мин хинчи мæ сæри — нæ мин кæнис аргъ
63. носгутæ — ба гæнгутæ, цийнæ гæнгутæ
64. ниррæмун — ниббухсун
65. оссаг — нæ фиддæлти незаманон фиццаг ном
66. павзæ — гъæдгæрон, къотæрбун
67. пелиуантæ - гъома, тухгинтæ
68. ракæнон — æгъдау дæттагæ /цæстæмæ гæсгæ/
69. рæдзæхсун - пурх кæнун
70. рæтæнтæ - гæрзитæ, бæхбæл йести ласунмæ ке
71. бакæниуонцæ, уæхæнттæ
72. рæхги æ уод æ цохи'й — тагъд рамæлдзæнæй
73. рун — нез риуæ — фарнæ
74. салидæ — сæлун кæнидæ
75. сампал — топпи хай
76. сандæрахъ — ами: даргъкъах маргъи муггаг
77. саугурæй — саугурмæй
78. сæрбар — уæлбареуæгдæр
79. сос — сабур
80. сумæй — æнцадæй, æнæдзоргæй
81. тай — гъæздугдзийнадæ
82. тахун — хе, кенæ еске исфæлундун дарæсæй
83. уаггин — æгъдаугин
84. уаджимиссаг — дессаг
85. уæнгæл — ами: æнæуинон
86. унги — гъæунги
87. урундухътæ — гъæдин хуссæнтæ
88. уогæй æууæндун нæфæткæ — гъома, не 'нгъезгæй æууæндун
89. фазæ — къабазæ /сувæллон æ фазæбæл буруй/
90. фæлдемæн — кæнгæ миуæ
91. фæсхумтæ — гъома, æгадæ муггаг
92. фæууон дин финджи — фæууон дæ разæй /гъома,рамæлунмæ/
93. фæххаста косæгмæ æ уат — æрцудæй косæгмæ лæгмæ
94. фече — дарæсæй мæгур арæзт лæг
95. хатунцæ сæхе — нæ арази кæнунцæ
ишиста æ черхъ, е'схъæр,
æ сагъæдахъ, æ хъæма, æ йарцæ,
ишиста æ цæнгтæ, ишиста æ сæр
'ма æндонæй æстарцæ
96. черхъ — дууердигæй циргъгонд, хъæмайæй устурдæр
97. схъæр —бауæр гъæуайгæнæн æфсæйнаг хæдонæ
98. сагъæдахъ - саздахъ
99. арцæ — рагон даргъ циргъ тохæндзаумау
100. æ цæнгтæ — æфсæйнагæй конд цæнгтæ гъæуайгæнæн
101. æ сæр - æфсæйнаг ходæ
102. æстарцæ — /ухстарцæ/ — арци хузæн, фал цубурдæр
тохæндзаумау чи хати - ци кори, ниллæууис
ка ши джиуарбадт - саст шебури,
ка-фæшти, ка - мæтæжей...
103. шебур — гьæдæйконд æфсийни косæндзаумау
104. фæстæ — ами: нæмуг кæми ниххуаиуонцæ, еци дзаумау
105. мæтæже — пути æрдæг кæми цæуй, уæхæн тæскъæ
Дигорско – русский словарь архаичных слов встречающихся в произведениях Гурджибети Блашка. Составитель Казбеков Казбек. (из сборника «Уаджимисти æмбурдгонд» изд. 1966 г.)
1. асмæ — ами: уæлдæф
2. æвæлхæн — куд не 'мбæлуй, уотæ
3. æвдулуй цалдæн æ сæти — гъома, цалдæнгæ ма минкъий сувæллон æй, уæдмæ
4. æвзарæй — амæй-ай хуæздæр гъуддаг
5. æвистæй — æнæ бафедгæй
6. æ дзай-дзай — æ рагъи
7. æлдарæй — ами: кадгинæй
8. æмуасæ — æмарази
9. æнæ хатт — æнæ фист
10. æнсарæ — ами: фагæ, берæ
11. æрдгæ / ирдгæ — рæудумгæ
12. æрмæги æхца — къохи æхца
13. æрхунæг /æрхун/ — еске мæтъæлæй имисгæй
14. æфсургъ — хуæрзмуггаг, аргъауи бæх
15. æхсæдуйнаг — искæдзос кæнуйнаг
16. басмахъ — имонау салин къахидарæс
17. балиртæ — кæсалгдзауæнгæнгутæ
18. бастдзæнæй — балæудзæнæй
19. бæлдат — ниббæрæг кæнун
20. бурку — къæсибадæг уоститæ /еу бæрæг афони/ кумæ
21. рандæ уиуонцæ, е
22. бурчитæй калидæ — пурхæнтæй калидæ
23. геун — æнæ архайд ун
24. гирццæ — æндиуд
25. гъæздуг гъæстæй — хуарз дарæстæй хуæрзарæзтæй
26. гъæргæнæг — ами: федеуæг
27. гъизт æй æ суфи — гъизт æй æ думди /думгæ/
28. дигиза — рæвдауæг, исхæссæг, исгъомбæлгæнæг
29. дурæ — тæскъи уесæй тумбулбид; кæсалгæ,
30. кенæ уæрццитæ ахæссунмæ
31. джеген — хъæзæй конд горцъе
32. енчег — йеске хæдзари гъомбæлгæнæг
33. енчегхæссæг — ами: енчег кæми гъомбæл кæнидæ, йеци хæдзарæ
34. еугæрон ма уисæ — хеваст ма уисæ
35. ефтигъд хатæни — фæндури арæзт тæнти
36. зæлдагæ — цилле
37. зæфцæ — æнæргьудийæй, устурзæрдæй
38. ивæрзун — дæхецæн нифс æвæрун
39. иджестæ — дæргъæ барæн къохи æнгулдзитæй
40. иливд — мæгур, æнæбон
41. ирайгæ хатт — рæстмæ балци
42. искæндзæнæн фæлдесонд — ниффинсдзæнæн кадæнгæ
43. ихæши — гъома, даруйнаг
44. камари — силгоймаги æвзестæ /сугъзæрийнæ/ ронæ
45. келбет — лæгигъæдæ
46. кем /æ кеми нæ'й/ — адæймаги мæтъæл уаг
47. кешена /хани кешена/ — уæладзуггун æмæхгæд мæсуг
48. ку хинцай — ку нимайай
49. куд ниррæмон — куд ниббухсон
50. къаршет — силгоймаги астæу æма гурæ æлвасæн фæтæн ронæ
51. къудур — ами: саргъ
52. ма дзорæ жин цъухæй — ма 'лгъетæ
53. ма ниссос уæд — ма нигъгъос уæд
54. ма уæд дин джебæл — ма байрæгæмæ кæнæ
55. мæрдзæстæ /мæрæ/ — гъæди хурфи æрдозæ
56. нади сæр — нади райдайæн
57. намазлæхъ — намаз гæнгæй уæргути буни итауæн горцъе
58. нæма бадумдта æ чирагъ — нæма ниххуссун кодта æ цирагъ
59. нæуæг сæр — нæуæг æмбал царди
60. не'сбеддзæнæй — ами: нæ 'ймæ байгьосдзæнæй
61. ниббадгæй дæ къæши — лæгмæ нæбал æрцæугæй /къæс —хæдзарæ/
62. нæ мин хинчи мæ сæри — нæ мин кæнис аргъ
63. носгутæ — ба гæнгутæ, цийнæ гæнгутæ
64. ниррæмун — ниббухсун
65. оссаг — нæ фиддæлти незаманон фиццаг ном
66. павзæ — гъæдгæрон, къотæрбун
67. пелиуантæ - гъома, тухгинтæ
68. ракæнон — æгъдау дæттагæ /цæстæмæ гæсгæ/
69. рæдзæхсун - пурх кæнун
70. рæтæнтæ - гæрзитæ, бæхбæл йести ласунмæ ке
71. бакæниуонцæ, уæхæнттæ
72. рæхги æ уод æ цохи'й — тагъд рамæлдзæнæй
73. рун — нез риуæ — фарнæ
74. салидæ — сæлун кæнидæ
75. сампал — топпи хай
76. сандæрахъ — ами: даргъкъах маргъи муггаг
77. саугурæй — саугурмæй
78. сæрбар — уæлбареуæгдæр
79. сос — сабур
80. сумæй — æнцадæй, æнæдзоргæй
81. тай — гъæздугдзийнадæ
82. тахун — хе, кенæ еске исфæлундун дарæсæй
83. уаггин — æгъдаугин
84. уаджимиссаг — дессаг
85. уæнгæл — ами: æнæуинон
86. унги — гъæунги
87. урундухътæ — гъæдин хуссæнтæ
88. уогæй æууæндун нæфæткæ — гъома, не 'нгъезгæй æууæндун
89. фазæ — къабазæ /сувæллон æ фазæбæл буруй/
90. фæлдемæн — кæнгæ миуæ
91. фæсхумтæ — гъома, æгадæ муггаг
92. фæууон дин финджи — фæууон дæ разæй /гъома,
93. рамæлунмæ/
94. фæххаста косæгмæ æ уат — æрцудæй косæгмæ лæгмæ
95. фече — дарæсæй мæгур арæзт лæг
96. хатунцæ сæхе — нæ арази кæнунцæ
97. ишиста æ черхъ, е'схъæр,
98. æ сагъæдахъ, æ хъæма, æ йарцæ,
99. ишиста æ цæнгтæ, ишиста æ сæр
100. 'ма æндонæй æстарцæ
101. черхъ — дууердигæй циргъгонд, хъæмайæй устурдæр
102. схъæр —бауæр гъæуайгæнæн æфсæйнаг хæдонæ
103. сагъæдахъ - саздахъ
104. арцæ — рагон даргъ циргъ тохæндзаумау
105. æ цæнгтæ — æфсæйнагæй конд цæнгтæ гъæуайгæнæн
106. æ сæр - æфсæйнаг ходæ
107. æстарцæ — /ухстарцæ/ — арци хузæн, фал цубурдæр
108. тохæндзаумау чи хати - ци кори, ниллæууис
109. ка ши джиуарбадт - саст шебури,
110. ка-фæшти, ка - мæтæжей...
111. шебур — гьæдæйконд æфсийни косæндзаумау
112. фæстæ — ами: нæмуг кæми ниххуаиуонцæ, еци дзаумау
113. мæтæже — пути æрдæг кæми цæуй, уæхæн тæскъæ
